Bugün enerjinin daha verimli kullanımı için birçok cihaz bulunmaktadır ve bu cihazlardan biri de regülatörlerdir. Regülatörler, şebeke geriliminde meydana gelen dengesizlikleri önleyerek verim kaybını engeller. Bu cihazlar, frekans, güç, basınç, gerilim, hız ve akım gibi birçok fiziksel büyüklüğü sabit tutarak verimliliği arttırır.
Regülatörler ayrıca elektronik koruma sistemiyle ayar dışındaki gerilimlerdeki düşme ve yükselmelerde çıkış gerilimini keser, böylece olası hasarların önüne geçer. Bu nedenle regülatörler fotokopi makineleri, bilgisayarlar, faks makineleri, laboratuvar cihazları, evler ve aydınlatma sistemleri gibi birçok alanda kullanılır.
Regülatörlerin çalışma prensibi, genellikle trafo ve hassas yapıdaki varyak sistemlerine seri bağlanmayı içerir. Booster olarak da adlandırılan bu cihazlar, gerilim dengelemesini en iyi şekilde ayarlar. Regülatörler tipik olarak bir bulucu eleman, bir servo motor ve bir yay organından oluşur ve tipleri karmaşık veya basit olabilir.
Basit seri regülatörler, yük tarafından kısa devre olduğunda oluşan büyük akımların gitmesine izin verir ancak bu değişimlere hemen cevap veremezler. Bununla birlikte, karmaşık yapıdaki regülatörlerde bu sorun yoktur. Şönt sezmeli seri regülatörler, küçük değişimlere bile anında cevap vererek daha hassas bir gerilim dengelemesi sağlar.
Sonuç olarak, regülatörler, şebeke geriliminde oluşan dengesizlikleri önleyerek verim kaybını engelleyen ve enerjinin daha verimli kullanımına katkı sağlayan önemli cihazlardır.
Regülatör çeşitleri, voltaj regülatörleri şebeke geriliminde meydana gelen dalgalanmaları önlemek için kullanılırlar. Servo regülatörler, AC voltajını DC’ye dönüştürerek ve ardından bir AC çıkışına yeniden dönüştürerek gerilim dalgalanmalarını azaltır. Statik regülatörler ise doğrudan AC voltajını DC’ye dönüştürür ve ardından düzgün bir DC çıkış gerilimi sağlayarak dalgalanmaları önler. Mikroişlemcili regülatörler ise mikrokontrolörlerin kullanıldığı ve regülatörün daha fazla işlevselliğe sahip olduğu bir tür voltaj regülatörüdür.
Monofaze regülatörler, tek fazlı elektrik sistemleri için voltaj düzenlemesi yapmak amacıyla kullanılan cihazlardır. Bu regülatörler, genellikle ev ve ofis gibi daha küçük ölçekli uygulamalarda kullanılır ve 2 – 50 kVA güç aralığında üretilirler. Statik monofaze regülatörler, servo ve mikroişlemci kontrollü servo regülatörlere göre daha teknolojik olarak ileri bir seviyededir ve tamamen elektronik kontrollüdürler. Ayrıca hareketli parça içermedikleri için bakım gerektirmezler. Bu sayede, elektriğin dalgalanması nedeniyle oluşabilecek hasarların önlenmesine yardımcı olurlar ve elektronik cihazların daha güvenli bir şekilde çalışmasını sağlarlar.
Trifaze regülatörler, üç fazlı elektrik sistemleri için voltaj düzenlemesi yapmak amacıyla kullanılan cihazlardır. Bu regülatörler, genellikle sanayi tesisleri gibi daha büyük ölçekli uygulamalarda kullanılır ve 15 – 2000 kVA güç aralığında üretilirler. Statik trifaze regülatörler servo ve mikroişlemci kontrollü servo regülatörlere göre daha teknolojik olarak ileri bir seviyededir ve tamamen elektronik kontrollüdürler. Voltaj düzeltmesi tamamen mikroişlemci denetiminde dijital teknolojiyle milisaniyeler mertebesinde gerçekleştirilir. Regülasyon işlemi Tristör-tristör modül ve trafo yardımıyla yapılır. Bu sayede, elektriğin dalgalanması nedeniyle oluşabilecek hasarların önlenmesine yardımcı olurlar ve üç fazlı elektrik sistemlerinin daha güvenli ve stabil bir şekilde çalışmasını sağlarlar.
Doğru bir kombi regülatörü seçimi için gerekenlerin özet olarak şöyle olduğunu söyleyebiliriz:
Bu adımları takip ederek uygun bir kombi regülatörü seçmek mümkün olacaktır. Ayrıca, kombi regülatörü seçerken dikkat edilmesi gereken diğer faktörler de olabilir, bunlar da araştırılıp göz önünde bulundurulmalıdır.
